chuẩn kiến thức kỹ năng và ma trận đề kiểm tra hóa học 12 nâng cao

Bài 1: ESTE

A. Chuẩn kiến thức và kỹ năng

Kiến thức

Biết được :

- Khái niệm về este và một số dẫn xuất của axit cacboxylic (đặc điểm cấu tạo phân tử, danh pháp (gốc - chức), tính chất vật lí).

- Phương pháp điều chế este của ancol, của phenol, ứng dụng của một số este.

Hiểu được :

- Este không tan trong n­ước và có nhiệt độ sôi thấp hơn so với axit và ancol có cùng số nguyên tử C.

- Tính chất hoá học của este :

+ Phản ứng ở nhóm chức : Thuỷ phân (xúc tác axit), phản ứng với dung dịch kiềm (phản ứng xà phòng hoá), phản ứng khử.

+ Phản ứng ở gốc hiđrocacbon : Thế, cộng, trùng hợp.

Kĩ năng

- Viết được công thức cấu tạo của este có tối đa 4 nguyên tử cacbon.

- Viết các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của este.

- Phân biệt được este với các chất khác như ancol, axit,... bằng phương pháp hoá học.

- Giải được bài tập : Xác định khối lượng este tham gia phản ứng xà phòng hoá và sản phẩm, bài tập khác có nội dung liên quan.

B. Trọng tâm

- Cấu tạo phân tử và cách gọi tên theo danh pháp (gốc – chức)

- Phản ứng thủy phân este trong axit và kiềm.

- Phản ứng cộng và trùng hợp ở liên kết kép của este không no

C. Hướng dẫn thực hiện

- Hiểu cấu tạo este theo cơ chế phản ứng tạo este (gốc R-CO của axit kết hợp với gốc O-R’)

phù hợp với một số phản ứng tạo este:

CH₃COCl + C₂H₅OH CH₃COOC₂H₅ + HCl

(CH₃CO)₂O + C₂H₅OH CH₃COOC₂H₅ + CH₃COOH v.v...

- Biết cách gọi tên este theo danh pháp gốc – chức:

tên gốc hiđrocacbon R’ + tên chức (anion gốc axit) R-COO

- Áp dụng viết công thức cấu tạo và gọi tên một số este cụ thể (cấu tạo tên gọi)

- Tính chất hóa học cơ bản của este là phản ứng thủy phân:

+ nếu môi trường axit: phản ứng thuận nghịch và sản phẩm là axit

+ nếu môi trường kiềm: phản ứng một chiều và sản phẩm là muối (xà phòng hóa)

- Biết phản ứng trùng hợp của este không no để điều chế một số polieste thông dụng

- Luyện tập: + Viết công thức cấu tạo các este đồng phân và gọi tên;

+ Xác định cấu tạo este dựa vào phản ứng thủy phân.