chuẩn kiến thức kỹ năng và ma trận đề kiểm tra hóa học 12 ban cơ bản

Bài 1: ESTE

A. Chuẩn kiến thức và kỹ năng

Kiến thức

Biết được :

- Khái niệm, đặc điểm cấu tạo phân tử, danh pháp (gốc - chức) của este.

- Tính chất hoá học : Phản ứng thuỷ phân (xúc tác axit) và phản ứng với dung dịch kiềm (phản ứng xà phòng hoá).

- Phương pháp điều chế bằng phản ứng este hoá.

- ứng dụng của một số este tiêu biểu.

Hiểu được : Este không tan trong n­ước và có nhiệt độ sôi thấp hơn axit đồng phân.

Kĩ năng

- Viết được công thức cấu tạo của este có tối đa 4 nguyên tử cacbon.

- Viết các phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của este no, đơn chức.

- Phân biệt được este với các chất khác như ancol, axit,... bằng phương pháp hoá học.

- Tính khối lượng các chất trong phản ứng xà phòng hoá.

B. Trọng tâm

- Đặc điểm cấu tạo phân tử và cách gọi tên theo danh pháp (gốc – chức)

- Phản ứng thủy phân este trong axit và kiềm.

C. Hướng dẫn thực hiện

- Khái niệm este theo cách hiểu dẫn xuất của axit cacboxylic (gốc R-CO của axit cacboxylic kết hợp với gốc O-R’)

phù hợp với một số phản ứng tạo este:

CH₃COCl + C₂H₅OH CH₃COOC₂H₅ + HCl

(CH₃CO)₂O + C₂H₅OH CH₃COOC₂H₅ + CH₃COOH v.v...

- Biết cách gọi tên este theo danh pháp gốc – chức:

tên gốc hiđrocacbon R’ + tên chức (anion gốc axit) R-COO

- Áp dụng viết công thức cấu tạo và gọi tên một số este cụ thể (cấu tạo tên gọi)

- Tính chất hóa học cơ bản của este là phản ứng thủy phân:

+ nếu môi trường axit: phản ứng thuận nghịch và sản phẩm là axit + ancol

+ nếu môi trường kiềm: phản ứng một chiều và sản phẩm là muối + ancol (xà phòng hóa)

- Luyện tập: + Viết công thức cấu tạo các đồng phân este và gọi tên;

+ Xác định cấu tạo este dựa vào phản ứng thủy phân (trong axit hoặc kiềm).